Op17 augustus 1943 stortte in Wolder, achter het terrein van Leonidas, een Amerikaanse Thunderbolt neer, uit de lucht gehaald door een Duitse jachtvlieger. De piloot kwam hierbij om het leven. Het was de 24-jarige luchtmachtpiloot Arthur Sugas, die op 17 augustus 1943 boven Wolder met zijn vliegtuig is omgekomen.
Het vliegtuig van Arthur Sugas werd in de late namiddag van dinsdag 17 augustus 1943 neergehaald door een Duitse jager. Sugas maakte deel uit van het 63e Fighter Squadron van de 8e US Army Air Force. Het squadron begeleidde vanaf Eupen Amerikaanse bommenwerpers die Schweinfurt hadden gebombardeerd en onderweg waren, terug naar hun bases in Engeland. Boven Rullen, in de Voerstreek, werd zijn toestel geraakt door Johannes Naumann, Hauptmann van een Duits jachteskader. Het aangeschoten vliegtuig kwam cirkelend naar beneden, scheerde rakelings langs de Wolderse kerktoren en stortte neer in een akker. Sommigen beweren dat de piloot de kerk en Wolder wilde ontzien, volgens anderen was hij op dat moment al dood.
Arthur Sugas was van Griekse komaf. Als kind emigreerde hij met zijn ouders naar de Amerikaanse staat Michigan. Op 20-jarige leeftijd meldde Arthur zich bij het leger en begon hij aan zijn opleiding. De hele zomer van 1943 nam hij vanuit Engeland deel aan onderscheppingsvluchten en escorteerde hij andere toestellen. Tot die fatale zeventiende augustus. Zijn stoffelijk overschot werd de dag na het ongeluk bijgezet op de algemene begraafplaats aan de Tongerseweg; later werd het overgebracht naar het Amerikaanse militaire kerkhof in Margraten. Arthurs ouders hebben ervoor gezorgd dat hun zoon uiteindelijk werd begraven in Kalamazoo, Michigan.
Arthur Sugas, herdacht in Wolder
Wij hebben ervoor gezorgd dat in 2005 op de kerk in Wolder een plaquette is komen te hangen ter nagedachtenis van deze in Wolder neergestorte Amerikaanse piloot. Het is een Purple Heart plaquette, horend bij een initiatief van de Stichting Hell On Wheels om individueel omgekomen Amerikaanse soldaten in Zuid-Limburg te eren. De plaquette hangt aan de kerkmuur, tegenover de pastorie.
Op vrijdag 16 september 2005, om 19.00 uur ’s avonds, werd deze plaquette onthuld door de Wolderse ooggetuigen Servatius Aarts, Reng Bastiaens, Johan Groeneweg en Theo Hogenboom, in aanwezigheid van wethouder Jean Jacobs.
Pastoor Van der Aart zegende de plaquette in. Beide harmonieën droegen bij aan de opluistering. Ook vele andere verenigingen, zoals de scouting, gaven acte de présence.
Publicatie
De stichting Heemkunde schreef een boekje geschreven over de piloot en de achtergrond van het ongeluk.
Publicatie Arthur Sugas : zijn duel voor de vrijheid / Léon Schoenmakers en Hub Schouteten (Van Wilre tot Wolder; uitgave sept 2005) à € 2.50 Aan te vragen via mailadres: info@heemkundewolder.nl
Voorpagina boekje Arthur Sugas
Schoolpraatje
Wij hebben op de basisschool een geschiedenisles naar aanleiding van Arthur Sugas gegeven. U vindt de tekst van deze les hier.
Fotosamenvatting van de feestelijke onthulling
Om enig inzicht te geven in het verloop van de dag hebben we een samenvatting van de feestelijkheden gemaakt:
Hieronder deze samenvatting in de vorm van een fotogalerij. Klik op de eerste afbeelding en u kunt alle foto`s van de galerij op een groter formaat bekijken.
Reacties op de onthulling van de plaquette
Een selectie uit de ingezonden reacties vindt u hier.